Quyết Toán Thuế TNCN Là Gì? Hướng Dẫn Quyết Toán Thuế TNCN

Quyết toán thuế TNCN là gì? Những đối tượng cần quyết toán thuế TNCN là gì? Làm thế nào để quyết toán thuế TNCN? Bài viết dưới đây Kế Toán Lê Ánh sẽ hướng dẫn chi tiết cách quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN)

1. Quyết toán thuế thu nhập cá nhân là gì? Tại sao phải quyết toán thuế TNCN?

1.1. Quyết toán thuế TNCN là gì?

Quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là quá trình tính toán và nộp thuế TNCN cho cơ quan thuế sau khi đã kết thúc năm tài chính hoặc hoàn tất việc chuyển đổi thu nhập từ năm tài chính sang năm mới. Quyết toán thuế TNCN được thực hiện bởi các cá nhân có thu nhập chịu thuế, bao gồm lương, tiền lãi, tiền thuê nhà, tiền thưởng, và các nguồn thu nhập khác.

Các cá nhân phải quyết toán thuế TNCN để đảm bảo rằng họ đã nộp đủ số thuế phải nộp theo quy định của pháp luật và tránh phải chịu các khoản phạt và lãi suất vi phạm thuế.

Quyết toán thuế TNCN cũng giúp các cá nhân có thể rà soát lại thu nhập và các khoản giảm trừ để đảm bảo tính chính xác và tránh bị phạt do sai sót trong tính toán thuế.

Ngoài ra, quyết toán thuế TNCN còn cung cấp thông tin quan trọng cho cơ quan thuế về số thuế phải nộp và các khoản giảm trừ đã sử dụng. Thông tin này giúp cơ quan thuế kiểm tra và xác định tính chính xác của các khoản thuế được nộp và tránh những trường hợp trốn thuế hoặc khai thuế không đúng quy định của pháp luật.

1.2. Không phát sinh thuế TNCN có phải làm quyết toán?

Tổ chức cá nhân trả thu nhập thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân có trách nhiệm khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân và quyết toán thuế thu nhập cá nhân thay cho các cá nhân có uỷ quyền không phân biệt có phát sinh khấu trừ thuế hay không phát sinh khấu trừ thuế.

Không phát sinh thuế TNCN nghĩa là bạn không có khoản thuế TNCN nào phải nộp trong năm đó. Tuy nhiên, việc có phải làm quyết toán hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như bạn là người làm việc tự do hay nhân viên công ty, có đăng ký kinh doanh hay không, và quy định của pháp luật tại thời điểm đó.

2. Đối tượng quyết toán thuế thu nhập cá nhân

Thuế TNCN là loại thuế quyết toán theo năm, doanh nghiệp phải khấu trừ thuế TNCN đối với cá nhân trong tháng có phát sinh thuế TNCN. Cá nhân đó cuối năm phải có trách nhiệm quyết toán thuế hoặc ủy quyền quyết toán thuế cho tổ chức trả thu nhập.

2.1. Đối tương quyết toán thuế TNCN

Đối tượng quyết toán thuế TNCN được quy định tại Điều 12 Thông tư số 151/2014/TT-BTC sửa đổi, bổ sung Thông tư 111/2013/TT-BTC theo đo cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công, từ kinh doanh có trách nhiệm khai quyết toán thuế TNCN nếu có số thuế phải nộp thêm hoặc có số thuế nộp thừa đề nghị hoàn thuế hoặc bù trừ thuế vào kỳ khai thuế tiếp theo.

Tuy nhiên có một số trường hợp không phải quyết toán thuế TNCN. Đó là những trường hợp nào?

2.2. Các trường hợp doanh nghiệp không phải quyết toán thuế TNCN

Thông tư 92/2015/TT-BTC tại Điều 21, Khoản 1 Sửa đổi, bổ sung tiết a.3 điểm a khoản 1 Điều 16 Thông tư số 156/2013/TT-BTC như sau:

- Doanh nghiệp không phát sinh trả thu nhập tức là trong năm doanh nghiệp không phát sinh trả tiền lương cho cá nhân làm việc trong công ty.

- Doanh nghiệp giải thể, chấm dứt hoạt động thỏa mãn đồng thời các điều kiện sau:

• Có phát sinh trả thu nhập.
• Nhưng không phát sinh khấu trừ thuế TNCN.
• Doanh nghiệp cung cấp danh sách cá nhân đã chi trả thu nhập trong năm theo mẫu 25/DS-TNCN ban hành theo Thông tư 151/2014/TT-BTC chậm nhất là 45 ngày kể từ ngày có quyết định giải thể, chấm dứt hoạt động.

2.3. Các trường hợp cá nhân không phải quyết toán thuế TNCN

- Cá nhân cư trú có số thuế TNCN nộp thừa mà không có yêu cầu hoàn thuế hoặc bù trừ thuế vào kỳ khai thuế tiếp theo.

- Cá nhân cư trú không phát sinh số thuế phải nộp thêm .

- Cá nhân không cư trú tại Việt Nam nhưng có phát sinh khấu trừ hoặc tạm nộp trong năm.

2.4. Ủy quyền quyết toán thuế TNCN

a. Cá nhân được ủy quyền quyết toán thuế qua tổ chức trả thu nhập

- Cá nhân chỉ có thu nhập từ tiền lương, tiền công ký hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên tại một tôt chức trả thu nhập và thực tế đang làm việc tại tổ chức đó vào thời điểm ủy quyền quyết toán thuế, kể cả trường hợp cá nhân làm việc không đủ 12 tháng trong năm tại tổ chức, đồng thời có thu nhập vãng lai ở nơi khác bình quân tháng trong năm không quá 10 triệu đồng dã được đơn vị trả thu nhập khấu trừ đã đủ thuế 10% mà không có yêu cầu quyết toán thuế đối với phần thu nhập này,

- Cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công ký hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên tại một tổ chức, cá nhân trả thu nhập và thực tế đang làm việc tại đó vào thời điểm ủy quyền quyết toán thuế, kể cả trường hợp không làm việc đủ 12 tháng trong năm, đồng thời có thu nhập vãng lai ở các nơi khác bình quân tháng trong năm không quá 10 triệu đồng đã được đơn vị trả thu nhập khấu trừ thuế 10% mà không có yêu cầu quyết toán thuế đối với phần thu nhập này.

- Cá nhân là người lao động được điều chuyển từ tổ chức cũ đến tổ chức mới trong trường hợp tổ chức cũ thực hiện chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi doanh nghiệp. Cuối năm người lao động có ủy quyền quyết toán thuế thì tổ chức mới phải thu lại chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân do tổ chức cũ đã cấp cho người lao động (nếu có) để làm căn cứ tổng hợp thu nhập, số thuế đã khấu trừ và quyết toán thuế thay cho người lao động

c. Các trường hợp không được ủy quyền

Theo Công văn 5749/CT-TNCN, người lao động không được ủy quyền quyết toán thuế thu nhập cá nhân cho doanh nghiệp trong một số trường hợp sau:

- Người lao động đảm bảo điều kiện được ủy quyền nhưng đã được doanh nghiệp cấp chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân thì không ủy quyền quyết toán thuế cho doanh nghiệp, trừ trường hợp doanh nghiệp đã thu hồi và hủy chứng từ khấu trừ thuế đã cấp cho người lao động.

- Người lao động có thu nhập từ tiền lương, tiền công ký hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên tại một doanh nghiệp nhưng vào thời điểm ủy quyền quyết toán thuế không còn làm việc tại doanh nghiệp đó.

- Người lao động có thu nhập từ tiền lương, tiền công ký hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên tại một doanh nghiệp, đồng thời có thu nhập vãng lai chưa khấu trừ thuế hoặc khấu trừ thuế chưa đủ.

- Người lao động có thu nhập từ tiền lương, tiền công ký hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên tại nhiều doanh nghiệp.

- Người lao động chỉ có thu nhập vãng lai đã khấu trừ thuế theo tỷ lệ 10%.

- Người lao động chưa đăng ký mã số thuế.

- Người lao động có thu nhập từ tiền lương, tiền công đồng thời thuộc diện xét giảm thuế do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo thì không ủy quyền quyết toán thuế mà người lao động tự khai quyết toán thuế kèm theo hồ sơ xét giảm thuế theo hướng dẫn tại khoản 1 Điều 46 Thông tư 156/2013/TT-BTC.

c. Hồ sơ ủy quyền quyết toán thuế thu nhập cá nhân

Theo khoản 2 Điều 16 Thông tư 156/2013/TT-BTC được sửa đổi bởi khoản 3 Điều 21 Thông tư 92/2015/TT-BTC, người lao động chuẩn bị hồ sơ ủy quyền gồm giấy tờ sau:

- Mẫu ủy quyền theo Mẫu số 02/UQ-QTT-TNCN;

- Bản chụp hóa đơn, chứng từ chứng minh đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học (nếu có).

3. Thời hạn quyết toán thuế TNCN là gì?

Thời hạn quyết toán thuế TNCN (thuế thu nhập cá nhân) ở Việt Nam là ngày 31 tháng 3 hàng năm.

Điều này có nghĩa là mỗi người đóng thuế TNCN phải hoàn thành quyết toán thuế và nộp tiền thuế phải nộp trước ngày 31/3 của năm kế toán. Nếu bạn không hoàn thành quyết toán thuế TNCN trước thời hạn này, bạn có thể phải chịu các khoản phạt và lãi suất trễ hạn theo quy định của pháp luật.

4. Hồ sơ quyết toán thuế TNCN gồm những gì?

Hồ sơ quyết toán thuế TNCN (Thuế Thu Nhập Cá Nhân) là tài liệu bao gồm các thông tin liên quan đến thu nhập cá nhân của một người trong năm thuế đã qua, và các khoản giảm trừ, nghĩa vụ thuế và số tiền thuế phải nộp trong năm đó. Hồ sơ này được nộp tại cơ quan thuế để hoàn tất quá trình nộp thuế của người đó.

Cụ thể, hồ sơ quyết toán thuế TNCN bao gồm các thông tin sau đây:

- Bảng kê khai thu nhập chịu thuế: Ghi rõ các khoản thu nhập của người nộp thuế, bao gồm cả thu nhập chịu thuế và thu nhập không chịu thuế.

- Bảng kê khai các khoản giảm trừ thuế: Ghi rõ các khoản giảm trừ thuế, bao gồm cả giảm trừ gia cảnh, giảm trừ con cái, giảm trừ người phụ thuộc và các khoản giảm trừ khác.

- Bảng kê khai các khoản được miễn, giảm thuế: Ghi rõ các khoản được miễn, giảm thuế, bao gồm cả miễn thuế, giảm thuế do hoàn thuế, giảm thuế do khấu trừ và các khoản giảm thuế khác.

- Bảng tổng hợp nghĩa vụ thuế: Ghi rõ các khoản nghĩa vụ thuế của người nộp thuế, bao gồm cả thuế thu nhập cá nhân và các khoản phạt, lãi suất nợ thuế.

- Phiếu thu: Nếu người nộp thuế phải nộp thêm tiền thuế.

- Giấy xác nhận hoàn thuế: Nếu người nộp thuế có quyền hoàn thuế.

Ngoài ra, hồ sơ quyết toán thuế TNCN cần có các chứng từ, bằng chứng liên quan đến thu nhập, giảm trừ và nghĩa vụ thuế. Vì vậy, khi lập hồ sơ quyết toán thuế TNCN, người nộp thuế cần giữ và sắp xếp các chứng từ này để đầy đủ, rõ ràng và chính xác.

Cá nhân tự quyết toán thuế TNCN cần những gì?

Để tự quyết toán thuế TNCN (Thuế Thu Nhập Cá Nhân), bạn cần có các thông tin sau:

- Thu nhập chịu thuế của bạn trong năm đó: Đây bao gồm thu nhập từ lương, tiền lãi, tiền thuê nhà, tiền cổ tức, tiền bán tài sản,...

- Các khoản giảm trừ thuế TNCN: Bao gồm các khoản giảm trừ theo quy định của pháp luật như: khoản giảm trừ gia cảnh, khoản giảm trừ con cái, khoản giảm trừ khác.

- Thuế thu nhập cá nhân đã khấu trừ trong năm: Nếu bạn là người đã có thu nhập và đã bị khấu trừ thuế TNCN từ lương, thì bạn cần có các thông tin về số tiền thuế đã được khấu trừ trong năm.

- Các khoản thuế phải nộp khác: Ngoài thuế TNCN, bạn cần phải tính toán và nộp các khoản thuế khác nếu có, ví dụ như thuế GTGT, thuế TNDN, thuế VAT,...

- Các giấy tờ, tài liệu cần thiết: Khi quyết toán thuế TNCN, bạn cần phải lưu giữ các chứng từ, hóa đơn và giấy tờ khác để chứng minh số tiền thu nhập và các khoản giảm trừ thuế TNCN của mình.

Sau khi có đầy đủ thông tin và tài liệu, bạn có thể tự quyết toán thuế TNCN bằng cách khai báo thông tin và tính toán số tiền thuế phải nộp trên trang web của Cục Thuế hoặc nộp trực tiếp tại Cục Thuế của địa phương mình đang sinh sống và làm việc.

5. Phần mềm quyết toán thuế thu nhập cá nhân mới nhất

Hiện tại, phần mềm quyết toán thuế TNCN mới nhất được sử dụng ở Việt Nam là phần mềm hỗ trợ kê khai thuế do Tổng cục Thuế phát hành. 

Để sử dụng phần mềm này, bạn có thể truy cập vào trang web của Tổng cục Thuế để tải về và cài đặt phần mềm hoặc tham khảo bài viết: Hướng dẫn cài đặt phần mềm HTKK mới nhất.

Phần mềm HTKK mới nhất

Sau khi cài đặt thành công, bạn có thể sử dụng phần mềm để nhập thông tin, tính toán thuế và in biểu mẫu quyết toán thuế.

6. Điều kiện ủy quyền quyết toán thuế TNCN

Việc ủy quyền quyết toán thuế TNCN (Thuế thu nhập cá nhân) được quy định tại Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ về việc quản lý thuế. Theo đó, điều kiện ủy quyền quyết toán thuế TNCN bao gồm:

- Cá nhân đã đăng ký mã số thuế và có nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân.

- Cá nhân đang sinh hoạt, làm việc tại nơi không có Cơ quan thuế giao dịch hoặc Cơ quan thuế giao dịch đã đóng cửa, không tiếp nhận hồ sơ nộp thuế hoặc không tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết các thủ tục liên quan đến thuế.

- Cá nhân bị ốm đau, đi công tác, du lịch nước ngoài hoặc có lý do khác không thể đến trực tiếp Cơ quan thuế để nộp thuế hoặc giải quyết các thủ tục liên quan đến thuế.

- Cá nhân có nhu cầu ủy quyền do mong muốn giúp đỡ hoặc không có đủ thời gian để thực hiện các thủ tục liên quan đến thuế.

Ngoài các điều kiện trên, việc ủy quyền quyết toán thuế TNCN còn phải tuân thủ các quy định về hình thức và thủ tục của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân.

7. Hướng dẫn quyết toán thuế thu nhập cá nhân

7.1. Quyết toán thuế thu nhập cá nhân online

Quyết toán thuế thu nhập cá nhân online là quá trình nộp tờ khai thuế và thanh toán các khoản thuế liên quan đến thu nhập cá nhân thông qua hệ thống điện tử của Tổng cục Thuế.

Với việc thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân online, người nộp thuế có thể tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển, tránh nhầm lẫn và giảm thiểu sai sót trong quá trình nộp thuế.

Để thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân online, người nộp thuế cần truy cập vào trang web của Tổng cục Thuế và đăng nhập bằng tài khoản cá nhân của mình.

Sau đó, họ cần điền đầy đủ thông tin vào các mục trong tờ khai thuế và tính toán số thuế phải nộp. Khi hoàn thành, người nộp thuế chỉ cần chọn phương thức thanh toán và hoàn tất thủ tục.

Tuy nhiên, để thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân online, người nộp thuế cần đảm bảo rằng các thông tin đưa vào tờ khai thuế là chính xác và đầy đủ. Họ cũng cần đảm bảo rằng họ đã tính toán đúng số thuế phải nộp để tránh phải chịu các khoản phạt và vi phạm pháp luật thuế.

7.2. Cá nhân tự quyết toán thuế TNCN qua mạng

Để quyết toán thuế TNCN qua mạng, người nộp thuế cần truy cập vào trang web của Tổng cục Thuế và đăng nhập vào tài khoản cá nhân của mình.

Sau đó, họ cần hoàn thành các bước đăng ký và nộp tờ khai thuế qua hệ thống điện tử của Tổng cục Thuế. Các thông tin cần thiết bao gồm thông tin cá nhân, thu nhập, thuế đã nộp và các khoản giảm trừ được áp dụng. Khi hoàn thành các bước này, người nộp thuế có thể thanh toán các khoản thuế phải nộp thông qua các phương thức thanh toán được hỗ trợ trên hệ thống.

Quy trình tự quyết toán thuế thu nhập cá nhân

Quy trình tự quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) thường bao gồm 6 bước:

• Thu thập thông tin và giấy tờ liên quan đến thu nhập của cá nhân,
• Xác định thu thập phải chịu thuế,
• Tính thuế TNCN phải nộp,
• Xác định số thuế đã được nộp trong năm,
• So sánh số thuế phải nộp với số thuế đã nộp
• Cuối cùng là điền thông tin vào mẫu quyết toán thếu TNCN sau đó gửi cho cơ quan thuế.

Các bước tự quyết toán thuế TNCN

- Thu thập thông tin và giấy tờ liên quan đến thu nhập: Bao gồm các giấy tờ như hợp đồng lao động, lương, tiền thưởng, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, thu nhập từ hoạt động kinh doanh, đầu tư...

- Xác định thu nhập chịu thuế: Dựa trên thông tin thu thập được, tính toán tổng thu nhập chịu thuế của năm, bao gồm cả thu nhập chịu thuế đến tháng cuối cùng của năm.

- Tính thuế TNCN phải nộp: Sử dụng công thức tính thuế TNCN và các khoản giảm trừ để tính toán số thuế phải nộp.

- Xác định số thuế đã nộp trong năm: Tổng hợp số tiền thuế đã nộp trong năm để tính toán số thuế còn phải nộp.

- So sánh số thuế phải nộp và số thuế đã nộp: Nếu số thuế phải nộp lớn hơn số thuế đã nộp, người đóng thuế phải nộp khoản tiền chênh lệch. Nếu số thuế đã nộp lớn hơn số thuế phải nộp, người đóng thuế có thể hoàn trả số tiền thừa.

- Điền thông tin vào mẫu quyết toán TNCN và gửi về cơ quan thuế: Sau khi tính toán xong, người đóng thuế điền thông tin vào mẫu quyết toán TNCN và nộp về cơ quan thuế.

Xem thêm: Hướng Dẫn Chi Tiết Tự Quyết Toán Thuế TNCN

8. Tra cứu quyết toán thuế TNCN

Quá trình tra cứu quyết toán thuế TNCN có thể được thực hiện như sau:

Bước 1: Truy cập vào trang web của Cục Thuế hoặc cổng thông tin điện tử của Bộ Tài chính để tìm thông tin liên quan đến quyết toán thuế TNCN.

Bước 2: Tìm kiếm và tải xuống các mẫu tờ khai, biểu mẫu, hướng dẫn, quy định, các thông tư, thông báo mới nhất liên quan đến quyết toán thuế TNCN.

Bước 3: Xem và đọc kỹ các thông tin và hướng dẫn liên quan đến quyết toán thuế TNCN, bao gồm cách tính thuế TNCN, các khoản giảm trừ thuế, các khoản ưu đãi thuế, các quy định về thời hạn nộp thuế và các khoản phạt nếu vi phạm.

Bước 4: Thu thập các thông tin liên quan đến thu nhập cá nhân của mình trong năm, bao gồm lương, tiền lãi, tiền thưởng, thu nhập từ kinh doanh, cho thuê nhà đất, chứng khoán,...

Bước 5: Tính toán và lập quyết toán thuế TNCN dựa trên các thông tin thu thập được và các hướng dẫn trên trang web của cơ quan thuế.

Bước 6: Nộp tờ khai quyết toán thuế TNCN và các chứng từ liên quan đến thu nhập cá nhân trong năm tới cơ quan thuế địa phương.

Trên đây là tất cả thông tin về quyết toán thuế TNCN mà Kế Toán Lê Ánh cung cấp cho bạn. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết!

Tham khảo thêm:

• Cách Lập Và Nộp Tờ Khai Quyết Toán Thuế TNDN
• Kỹ năng quyết toán thuế tại Doanh nghiệp
• 08 lỗi thường gặp khai quyết toán thuế và cách xử lý

Kế Toán Lê Ánh - Nơi đào tạo kế toán thực hành uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học nguyên lý kế toán, khóa học kế toán tổng hợp thực hành online/ offline, khóa học kế toán thuế chuyên sâu, khóa học phân tích tài chính... và hỗ trợ kết nối tuyển dụng cho hàng nghìn học viên.

Nếu như bạn muốn tham gia các khóa học kế toán của trung tâm Lê Ánh thì có thể liên hệ hotline tư vấn: 0904.84.8855/ Mrs Lê Ánh 

Ngoài các khóa học kế toán thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học xuất nhập khẩu online - offline, khóa học hành chính nhân sự online - offline chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: KẾ TOÁN LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO KẾ TOÁN SỐ 1 VIỆT NAM